انتخاب موضوع پایان نامه

نکاتی مهم برای انتخاب موضوع پایان نامه

مرحله اول: ملاحظات و نکات اولیه

–          مطالعه اجمالی در برخی زمینه های مورد علاقه و مهم

–          جستجو در برخی پایگاهها و نیز اینترنت تحت عبارت “research topics”  و یا “research priorities” و یا ” issues for research ” در حوزه های دلخواه برای آگاهی از موضوع های بالقوه مناسب

–          مطالعه و وارسی “پیشنهادهایی برای پژوهشهای بیشتر” در فصل آخر پایان نامه ها برای آگاهی از موضوع های بالقوه مناسب

–          صرف وقت بیشتر و مطالعه عمیق تر و تحلیلی تر در باره موضوع های مطرح

–          مشورت با استادان و سایر دانشجویان آگاه و منتقد در مورد موضوع های قابل قبول و مطرح

مرحله دوم: بررسی و تحلیل مقوله ها و نکات مورد توجه در انتخاب موضوع

–          علاقه مند بودن به موضوع

–          در نظر گرفتن توانایی ها و امکانات فردی مثلاً قدرت تجزیه و تحلیل، توانایی تحلیل آماری، توانایی برقراری ارتباط با جامعه ی مورد تحقیق، و…

–          نو بودن موضوع (تکراری و یا تقلیدی صرف نباشد)

–          ارزشمند بودن موضوع

–          مطرح بودن در سطح ملی یا منطقه ای یا جهانی

–          منطقی بودن و نه فریبنده بودن (در این مورد باید فرهنگ جامعه اعم از دانشجو و استاد به گونه ای اصلاح شود که دریابد ظاهر و کلمات زیبا و فریبا بدون توجه به واقعی، کارآ و منطقی بودن آن نه تنها پژوهش مفید و گره گشایی نمی آفریند بلکه مشکل ساز هم هست)

–          کاربردی بودن (در مورد پژوهشهای غیربنیادی): امکان استفاده از نتایج در کوتاه مدت یا میان مدت (بتواند به یک نیاز مهم پاسخ دهد)

–          مطرح بودن به منزله مسئله (امکان تعریف یک مسئله جدید مبتنی بر پیشینه پژوهش یا تجربیات حرفه ای و شخصی)

–          امکان تعریف سؤال یا فرضیه بر اساس مسائل عملی یا نظری

–          سؤالهای مشخص، عینی و هدفمندی را بتوان طرح کرد

–          پاسخ به سؤالها، راه حل علمی و روش مناسب وجود داشته باشد

–          امکان عملی اجرای پژوهش

–          انجام مراحل تحقیق با دشواری غیرعادی همراه نباشد

–          مراحل کار به لحاظ طول زمان مورد نظر (حداکثر یک سال) قابل انجام باشد

–          مطالعات نظری و دستیابی به منابع امکان پذیر باشد

–          نمونه معرف (نماینده) جامعه پژوهش قابل دسترس بوده و افراد مایل به همکاری باشد

–          شیوه گردآوری اطلاعات (توزیع پرسشنامه و یا مصاحبه و یا راه های دیگر) در مدت زمان مشخص قابل انجام باشد

–          اطلاعات مورد نیاز قابل دسترس و گردآوری باشد

–          امکان انجام پژوهش، به لحاظ روش تحقیق (وجود یک یا چند روش برای آزمون کردن) وجود داشته باشد

–          امکان ادامه پژوهش های بیشتر در همان زمینه

–          پیشنهادهای جدیدی را بتوان از دل پژوهش برای پژوهش های آتی مطرح کرد

–          امکان استخراج و چاپ چند مقاله در آن زمینه (تولید دانش جدید)

مرحله سوم: تصمیم گیری کلی

–          تدوین یک فهرست از موضوع های مناسب بر اساس توجه به معیارهای مرحله دوم

–          بررسی مجدد تک تک موضوع ها با نگاه منطقی و واقع بینانه

–          حذف برخی از موضوع ها که امکان انجام تحقیق و رسیدن به نتیجه مطلوب در آنها دشوار است

–          انتخاب حداکثر دو یا سه موضوع مناسب برای تحقیق

–          بررسی هر یک از موضوع ها به لحاظ وجود منابع اطلاعاتی و وجود استاد راهنما (موضوع در حوزه توجه به تخصص و علاقه حداقل یکی از استادان باشد)

–          مشورت با یک یا دو استاد در باره موضوع های پیشنهادی و مسائل مرتبط با آنها

–          گرفتن تائید اولیه از یک یا دو استاد در مورد مناسب بودن یکی از موضوع ها

مرحله چهارم:  محدودکردن دامنه موضوع

–          مطالعه متون علمی برای پی بردن به فضاهای خالی برای تحقیق در آن موضوع

–          بیان موضوع محدود شده در قالب عبارت (عنوان پایان نامه)

–          مشورت مجدد با استادان مربوطه در مورد موضوع محدود شده

–          تائید موضوع نهایی پس از انجام اصلاحات لازم در عنوان

–          مطالعه مجدد متون علمی برای یافتن و تدوین مسئله پژوهش

–          نوشتن سؤالها و یا فرضیه های مناسب برای تحقیق (در واقع سؤال (اصلی و فرعی) و فرضیه هر دو برای یک تحقیق ضروری هستند)

–          مشورت با استادان مربوطه و تائید مسئله ها و یا فرضیه ها

مرحله پنجم: انجام سایر گامهای پژوهش

–          مشخص کردن روش تحقیق

–          مشخص کردن جامعه پژوهش

–          مشخص کردن شیوه نمونه گیری

–          مشخص کردن ابزار گردآوری اطلاعات

–          در صورتی که از پرسشنامه استفاده می شود تعیین چگونگی پیدا کردن روایی و اعتبار آن

–          مشخص کردن روش آماری و آزمون های مورد استفاده

–          اجرای مراحل عملی کار

–          تدوین گزارش تحقیق

–          تدوین نتایج همراه با تجزیه و تحلیل نهایی آن ها

–          تدوین محدودیت ها و مشکلات تحقیق

–          ارائه پیشنهادها برای پژوهش های آتی

1096 بازدید